De houting die oorspronkelijk in de Rijn voorkwam is uitgestorven. Deze Coregonus oxyrinchus werd ook wel Noordzeehouting genoemd. De soort die we nu weer in de Rijn en delta aangreffen is de Coregonus maraena. Een zogenaamde Deense houting die vanaf 1992 in de Rijn is uitgezet en zich weer op natuurlijke wijze voortplant.
Vanaf oktober verzamelen volwassen houtingen zich in grote groepen in zoet-zoutovergangen en de benedenlopen van rivieren. In scholen trekken ze vervolgens stroomopwaarts naar de paaiplaatsen. Die kunnen erg verschillend zijn. Soms paaien ze in het ondiepe, matig stromende water aan de oever. Soms juist in sterk stromend diep water. De bodem moet wel altijd stabiel zijn en bestaan uit zand en kiezelstenen. Er mag ook niet teveel slib zijn, omdat de eieren hierin kunnen ‘verstikken’.
De paaitijd duurt 2 à 3 weken. Afgezette eieren kleven en hechten zich aan kiezels en waterplanten. Na de paai trekt de houting terug naar zijn leefgebied. De eitjes komen aan het begin van het voorjaar uit. De larve laat hij gedurende enkele maanden de rivier afzakken om uit te groeien tot juveniele vis.
Als jong visje trekt hij verder naar de zoet-zoutovergang, waar hij zich kan aanpassen aan het zoute water. Een estuarium is dus erg belangrijk voor de houting. Na twee tot vier jaar is de vis volwassen en zal hij verder trekken naar de kust. Sommige houtingen blijven overigens in het brakke water.
De houting heeft een langgerekt zijdelings samengedrukt lichaam en een relatief korte en hoge rugvin. Zijn rug is groen tot blauwachtige grijze en zijn flanken zijn zilver. Maar wat écht opvalt aan de houting is zijn blauwe ‘wipneus’. De grote van zijn neus hangt waarschijnlijk samen met het zoutgehalte van het water. Dus hoe groter en duidelijker de neus, des te zouter het water!
